Sektor za informacione tehnologije katastra nepokretnosti

Nadležnost sektora

U Sektoru za informacione tehnologije katastra nepokretnosti obavljaju se poslovi koji se odnose na:

  1. razvoj, projektovanje i održavanje svih segmenata informacionog sistema Republičke uprave za geodetske i imovinsko-pravne poslove (IS RUGIPP-a),
  2. izradu i implementaciju strateških dokumenata iz oblasti IT-a,
  3. praćenje savremenih trendova IT-a i njihova primjena u RUGIPP-u,
  4. upravljanje, razvoj i održavanje arhitekture i strukture podataka u RUGIPP-u,
  5. projektovanje, izradu i administraciju LAN mreža u RUGIPP-u,
  6. generisanje i distribuciju izveštaja po zahtjevu korisnika iz baza podataka katastra nepokretnosti,
  7. upravljanje i razvoj infrastrukture geoprostornih podataka (IGPRS), uključujući ažuriranje strategije uspostavljanja IGPRS-a i implementaciju akcionog plana,
  8. razvoj i upravljanje nacionalnim geoportalom,
  9. usaglašavanje sa međunarodnim standardima i preporukama u oblasti IKT,
  10. povezivanje sa drugim organima državne uprave kroz VPN,
  11. predlaganje i sprovođenje procedura za kontrolu kvaliteta i sigurnosti podataka,
  12. učešće u realizaciji međunarodnih i donatorskih projekata,
  13. učešće u pripremi stručnih osnova za izradu nacrta zakona i prijedloga podzakonskih akata iz delokruga Sektora,
  14. izradu prijedloga politika razvoja ljudskih resursa iz oblasti informacionih i komunikacionih tehnologija,
  15. planiranje i vođenje kataloga metapodataka i podršku subjektima IGPRS u definisanju i objavljivanju metapodataka iz njihove nadležnosti,
  16. planiranje i realizaciju aktivnosti na harmonizaciji podataka i servisa u skladu sa implementacionim pravilima INSPIRE direktive,
  17. praćenje i primjenu propisa, direktiva, strategija i razvojnih projekata Evropske unije u svom djelokrugu, sa posebnim akcentom na transponovanje INSPIRE direktive u zakonodavni okvir Republike Srpske,
  18. izradu web servisa po zahtjevu korisnika,
  19. izradu i implementaciju srednjoročnih i godišnjih planova,
  20. učešće u pripremi i sprovođenje javnih nabavki u saradnji sa drugim organizacionim jedinicama,
  21. izradu plana nabavki, tehničkih specifikacija i nacrta ugovora iz djelokruga Sektora te praćenje i nadzor njihove realizacije,
  22. podršku realizaciji projekata e-Uprave,
  23. izradu i održavanje web prezentacije Uprave,
  24. administraciju data centra i
  25. izradu i upravljanje sistemom za backup podataka.

 

Organizaciona struktura

  1. Odjeljenje za infrastrukturu geoprostornih podataka Republike Srpske
  2. Odjeljenje za informacione i komunikacione tehnologije katastra nepokretnosti

 

Odjeljenje za infrastrukturu geoprostornih podataka Republike Srpske (IGPRS)

Odjeljenje za IGPRS bavi se uspostavljanjem i upravljanjem Infrastrukturom geoprostornih podataka Republike Srpske (IGPRS). Obavljaju se poslovi održavanja Geoportala RS i Kataloga metapodataka, učitavanja i upravljanja podacima na Geoportalu RS. Vrši se upravljanje implementacijom servisa za pristup, pronalaženje, razmjenu i preuzimanje podataka. Obavljaju se poslovi koji se odnose na uspostavu saradnje sa ostalim subjektima IGPRS i učešće u izradi detaljnih pravila i uloga svakog od subjekata te normi za osnivanje i održavanje IGPRS. U sklopu odjeljenja vrši se praćenje aktuelnih tehničkih i tehnoloških trendova, te standarda prezentacije i razmjene geopodataka (INSPIRE, OGC, ISO 19100, W3C), kao i aktivno učešće u radu međunarodnih radnih tijela i radnih grupa koje se bave geopodacima i njihovom standardizacijom, a čiji je Uprava član (Eurogeographics). Rade se analize i daju se prijedlozi za uspostavljanje saradnje sa različitim korisnicima IGPRS, posebno sa organima Uprave radi lakšeg ostvarivanja koncepta e-Vlade. Odjeljenje je zaduženo za pravljenje raznih GIS analiza i tematsko kartiranje za potrebe podrške donošenju odluka. Obaveze odjeljenja za IGPRS su i prikupljanje, analiza i upravljanje geoprostornim podacima. Vrši se uspostava saradnje sa internim i eksternim korisnicima s ciljem što bolje iskorišćenosti katastarskih i drugih podataka iz nadležnosti Uprave u raznim oblastima i učešće u izradi zakonskih i podzakonskih akata te planova i projekata iz svog djelokruga.

 

Odjeljenje za informacione i komunikacione tehnologije katastra nepokretnosti

Odjeljenje za informacione i komunikacione tehnologije katastra nepokretnosti (IKTKN), sadašnji naziv, je oformljeno 2014. godine. Do tada su sva održavanja kompjuterske i mrežne opreme obavljani putem ugovora sa eksternim kompanijama. Od 2014. godine odjeljenje obavlja poslove održavanja kompjuterske, komunikacione i mrežne opreme, te vodi brigu o nabavkama i ugovorima svih potrebnih usluga i opreme iz svog domena u okviru RUGIPP-a, provodi usvojenu IKT strategiju, održava eServise, odrađuje intervencije na terenu prema zahtjevima područnih jedinica/područnih kancelarija (PJ/PK), vrši rekonstrukcije LAN mreža po PJ/PK, vodi brigu o cjelokupnoj računarskoj i mrežnoj opremu koju RUGIPP ima u svom posjedu, te realizuje značajne projekte poput DMS-a, printing sistema, implementacija i testiranje novog softvera koji objedinjuje sve katastarske evidencije...

Što se tiče trenutnog softvera za vođenje katastra nepokretnosti, on je bio distribuirani te se u svakoj područnoj jedinici odnosno kancelariji nalazio instaliran database server. Administracija ovolikog broja servera je predstavljala veliki problem, te je u 2017. i 2018. godini izvršena nabavka rutera koji su postavljeni na udaljene lokacije, te servera i storage-a nove generacije u data centru u upravi kao preduslov za centralizaciju. Sve poslovnice RUGIPP-a, tj. PJ/PK povezane su sa sjedištem uprave na način da su uspostavljeni VPN tuneli. U ranijem periodu su za ovu kominikaciju korišteni ADSL-ovi dok se u 2018. godini prešlo na MPLS tehnologiju, čime je postignuta pouzdanija komunikacije učesnika u LAN mreži. Kroz postupak virtuelizacije svi serveri, odnosno baze podataka, koji su bili u PJ/PK su prebačeni u data centar u upravi, tako da svi korisnici bazama podataka pristupaju u upravi, što je znatno smanjilo vrijeme utrošeno na administraciju database servera. Takođe je razvijena replikacija produkcionih baza na replikacionu u okviru data centra. Replikacione baze se koriste za e-servise koje je uprava razvila za javne uvide u podatke iz svoje nadležnosti te za razmjenu podataka prema sklopljenim sporazumima sa spoljnim korisnicima.

Posebno treba izdvojiti sljedeće aktivnosti:

Data centar

Najznačajnija stavka u periodu od osnivanja odjeljenja je izrada potpuno novog i savremenog data centra, sa naprednim tehničkim rješenjem, kao i najnovijim hardverom i softverom. U upravi u Banja Luci se nalazi čvorište mreže sa opremom poznatih brendova. Sva aktivna mrežna i serverska infrastruktura smještena je u dvije prostorije – primarnoj server sali i izdvojenoj prostoriji (IDF) u kojoj su smješteni upravljivi switch-evi i terminisana pasivna mrežna infrastruktura za korisnike. Primarna server sala se sastoji od dvije prostorije, u prvoj prostoriji se nalazi pet inrow rack ormara, u kojima su smješteni mrežni uređaji i serverska infrastruktura dok se u drugoj prostoriji, tzv. energetskoj prostoriji nalazi modularni UPS. Svaki rek ormar ima sopstveni sistem hlađenja, kao i zaštitu od požara. Data centar posjeduje i potpunu fizičku kontrolu pristupa (beskontaktna kartica, PIN), video nadzor, alarmni i protiv-požarni sistem. Što se tiče softverske zaštite saobraćaja, posjedujemo savremene uređaje za zaštitu saobraćaja, te uređaje za bekap sistema.

Izgradnjom modernog data centra smo postigli: garantovanu dostupnost podataka 24/7, sigurnost podataka, redundansu, te monitoring i filtriranje saobraćaja.

IKT strategija

U toku 2019. godine je izrađena je i usvojena IKT strategija RUGIPP-a za period od 2019. do 2029. godine. Vršena je detaljana analiza stanja i položaja RUGIPP u sistemu državne uprave Republike Srpske. Urađena je analiza trenutnog stanja (softverskih alata, infrastrukture, podataka) te analiza zainteresovanih strana (oblasti djelatnosti, dinamika komunikacije i tipovi interakcije).

Strategijom je definisano funkcionisanje RUGIPP-a u kontekstu potpune integracije informacionog sistema (IS).

Na slici iznad prikazan je šematski prikaz vizije funkcionisanja Republičke uprave za geodetske i imovinsko–pravne poslove Republike Srpske kao krajnjeg cilja kojem treba težiti u narednom desetogodišnjem periodu. Pri tom treba zadržati punu koordinaciju sa procesima koji se odvijaju na višem nivou i usklađivati je kako se spoljne okolnosti budu mijenjale. Ovako definisan krajnji cilj se zasniva na nekoliko najvažnijih postavki:

  • potpuna integracija IS Uprave uz obuhvatanje svih trenutno neobuhvaćenih segmenata njenog rada odgovarajućim informatičkim rješenjima, 
  • uspostavljanje efikasne on-line komunikacije sa svim zainteresovanim stranama sa kojima Uprava ima potreba da razmjenjuje podatke i informacije u svom svakodnevnom radu, 
  • apsolutna dostupnost IS Uprave svim njenim zaposlenima, gdje god da se nalaze i koje god poslove da obavljaju, uz korištenje najsavremenijih tehničkih uređaja i softverskih alata, 
  • potpuna servisna orjentacija Uprave uz korištenje svih modernih medija i alata za komunikaciju i pružanje usluga, 
  • realizacija integrisanih elektronskih usluga putem GeoPortala za građane i poslovnu zajednicu, uz zadržavanje klasičnih procedura i vidova pružanja usluga za populaciju koja nema mogućnosti ili sposobnosti za korištenje modernih vidova pružanja usluga, 
  • snažni interni IKT resursi koji uz kooperaciju sa spoljnim izvođačima u potpunosti sposobni da odgovore svim postavljenim zadacima i izazovima.

U posljednje četiri godine Sektor za ITKN uprave je preduzeo neke aktivnosti koje su u potpunoj saglasnosti sa ovako definisanim krajnjim ciljem, tako da ih treba nastaviti i pridodati im druge da bi se do njega došlo. Prvo je izgrađena jedinstvena komunikaciona mreža zasnovana na iznajmljenim IP/MPLS linkovima relativno visokih kapaciteta. Komunikaciona mreža je dodatno ojačana novom generacijom komunikacionih uređaja koji podržavaju enkripciju, kako na periferijskim tačkama u poslovnoj mreži, tako i u centralnoj tački koncentracije, te su obezbijeđene fail-over opcije u slučaju otkaza primarnih komunikacionih linkova radi obezbjeđenja kontiuniteta poslovnih procesa. Izvršen je proces centralizacije serverskih resursa, odnosno urađena je migracija distribuirane serverske mreže na centralizovano virtuelizovano okruženje u data centru u sjedištu uprave. Na slici iznad data centar je predstavljen kao faktički „cloud“ Uprave u kojem su smješteni svi serverski resursi za sva aplikativna rješenja koja se koriste u bilo kojoj organizacionoj jedinici Uprave. Paralelno sa tim je uspostavljen Geoportal koji je zamišljen kao centralna tačka za sve elektronske servise koje Uprava stavlja na raspolaganje građanima i poslovnoj zajednici. U budućnosti treba težiti razvoju takvih elektronskih servisa koji će moći u potpunosti da zamijene ili sasvim eliminišu potrebu za klasičnim procedurama. Uprava treba da pruža svoje usluge građanima i poslovnoj zajednici elektronski, putem različitih pristupnih kanala (klasične veb aplikacije, mobilne aplikacije, info-kiosci) ali uz zadržavanje mogućnosti korištenja klasičnih procedura za lica koja nisu osposobljena za korištenje modernih tehnoloških pomagala. Ustavna obaveza svake institucije je da obezbijedi jednake mogućnosti za korišćenje usluga svim građanima prema njihovim sposobnostima.

Sigurno najteži posao Upravi predstoji na integraciji još uvijek logički razuđenih baza podataka i izgradnji potpuno integrisanog sistema baza podataka i aplikativnih rješenja. U svakom slučaju, aplikativna rješenja i servisi Uprave, koji se pružaju unutar intraneta, za unutrašnje korisnike i obavljanje njihovih svakodnevnih poslova i eServisi za pružanje usluga građanima i poslovnoj zajednici treba da budu postavljeni na istim principima:

  • dostupnost na svim lokacijama na kojima postoji realna potreba za korištenje nekog servisa/aplikacije, 
  • funkcionalnost/ kontekstna prilagođenost, 
  • jednostavnost za korištenje, 
  • prilagođenost korisnicima, 
  • transparentnost, 
  • podržanost (uvijek dostupna odgovarajuća pomoć i uputstvo).

Ciljevi i aktivnosti koje su definisane ovim strateškim dokumentom, od izuzetnog su značaja za Upravu jer njihova realizacija je preduslov za postizanje stabilnog i održivog okruženja za ostvarivanje njene zakonske funkcije. Pored toga, mjesto i uloga Uprave u sistemu državne uprave i lokalne samouprave, tj. činjenica da ona predstavlja jedan od kamena temeljaca tog sistema te da se svako unapređenje njenog rada odražava na mnoge druge institucije, ide u prilog tome da se realizaciji ovako postavljenih strateških politika da visok prioritet ne samo u Upravi nego i u Vladi Republike Srpske. Efikasna, servisno orjentisana eUprava koja građanima i poslovnoj zajednici pruža kvalitetne servise i stvara zdrav privredni i opšti društveni ambijent, nezamisliva je bez snažne, stabilne, IKT tehnologijama kvalitetno podržane Republičke uprave za geodetske i imovinsko – pravne poslove Republike Srpske. Zbog toga svako ulaganje finansijskih sredstava i ljudskih resursa u ostvarivanje definisanih strateških i operativnih ciljeva predstavlja investiciju u zdravu budućnost RUGIPP-a, cjelokupnog sistema državne uprave i društva u cjelini.

eServisi

Dio obaveza IKTKN odjeljenja je i razvoj i briga o dostupnosti e-servisa koje je uprava razvila u okviru svojih nadležnosti kako za svoje potrebe tako i za potrebe građanstva i javnih institucija. Veoma korišćeni i značajni su sljedeći servisi koje je RUGIPP razvio:

  • eKatastar - javni uvidu u katastarske podatke 

Omogućen je pristup neregistrovanim i registrovanim korisnicima, uz potpisivanje ugovora dobija se veći set podataka. Servis nudi mogućnosti 

pretrage: po gradu/opštini, katastarskoj opštini, katastarskoj parceli, te po gradu/opštini, naseljenom mjestu, adresi nepokretnosti. Rezultat pretrage su numerički i grafički podaci (ukoliko postoji digitalni katastarski plan).

  • eGruntovnica  i eStanovi - javni uvid u evidenciju zemljišne knjige i knjigu uloženih ugovora 

Prvi nivo pristupa su registrovani korisnici, a drugi nivo su korisnici sa plaćenom pretplatom. Javni uvid korisniku omogućava pretragu ZK po broju ZK uloška ili broju parcele u okviru jedne katastarske opštine i jedne političke opštine i pretragu KUU po broju lista u KUU, adresi, parceli ili kombinaciji prethodno navedenih polja u okviru jedne katastarske opštine i jedne političke opštine. Korisnici sa plaćenom pretplatom mogu KUU pretraživati i po JMBG-u nosioca prava.

  • Javni uvid u Registar cijena nepokretnosti Republike Srpske 

Javni uvid u Registar cijena nepokretnosti je uvid u plansko praćenje cijena na tržištu, a u cilju procjene tržišnih vrijednosti nepokretnosti. Evidencija cijena nepokretnosti se vodi u sistemu Registra cijena nepokretnosti koga čine web aplikacija i centralna baza podataka. U sistem se evidentiraju kupoprodajni ugovori. Kako bi se dobile relevantne informacije o vrijednosti zemljišta i nekretnina, potrebni su vlasnički i prostorni podaci. Osnovni podaci obuhvataju: opšte podatke ugovora (opština, notar, datum ugovora, broj ugovora, cijena), podatke o učesnicima u prometu (kupac, prodavac), podatke o nepokretnosti (kat. opština, broj parcele, površina, tereti, geo-lokacija, podaci o kvalitetu nepokretnosti u prometu).

Kako bi RCN obezbjeđivao realnu sliku tržišta nepokretnosti u okviru ovog sistema se obavlja i verifikacija podataka koji se unose iz ugovora. Verifikacija obuhvata poređenje informacija o prometovanim nepokretnostima sa faktičkim stanjem na terenu i statističku selekciju podataka za analizu tržišta nepokretnosti.

  • Servis - razmjena podataka sa MUP-om, prema sporazumu definisana je razmjena sljedećih podataka: tehnički podaci o nepokretnosti, podaci DKP-a, podaci o nosiocima prava, podaci iz adresnog  registra, te podaci iz registra građana. Sektor za ITKN je zadužen za kontrolu i održavanje servisa. 
  • Servis - razmjena podataka sa Ministarstvom poljoprivrede, vodoprivrede i šumarstva, prema sporazumu definisana je razmjena sljedećih podataka: registra poljoprivrednih gazdinstva koje vodi MPŠV RS  i katastra zemljišta, katastra nepokretnosti i digitalnog katastarskog plana (DKP), koje vodi RUGIPP. Sektor za ITKN je zadužen za kontrolu i održavanje servisa. 
  • Servis - razmjena podataka sa lokalnim zajednicama, prema sporazumu definisano je dostavljanje podataka koji se odnose na dokumente potrebne za dobijanje dozvola iz oblasti građenja (zemljišno-knjižni izvadak, posjedovni list, kopija katastarskog plana, list nepokretnosti, potvrda o snimljenom objektu i sl.). Sektor za ITKN je zadužen za kontrolu i održavanje servisa. 
  • Servis - razmjena podataka sa Poreskom upravom Republike Srpske, prema sporazumu definisano je dostavljanje podataka koji se odnose na registar poslovnih subjekata. Sektor za ITKN je zadužen za kontrolu i održavanje servisa.
  • eStatus aplikacija predstavlja interaktivnu web aplikaciju za transparentno predstavljanje statusa predmeta ka korisnicima RUGIPP. Web aplikativno rješenje za zaposlene u okviru RUGIPP, kao i jednostavno dostupno web aplikativno rješenje (servis) za stranke RUGIPP. Takođe posjeduje i administrativni portal za upravljanje korisničkim nalozima. Nalozima se dodjeljuju određena prava pristupa samoj aplikaciji pomoću kojih se određuju nivoi i mogućnosti koje referenti iz RUGIPP mogu da rade u samoj aplikaciji.

DMS

Osnovni cilj projekta je uvođenje sistema za bespapirno poslovanje čime se obezbjeđuje smanjenje direktnih i indirektnih troškova poslovanja u segmentu upravljanja poslovnom dokumentacijom, povećanje efikasnosti i smanjenje potreba za fizičkim prisustvom zaposlenih na različitim lokacijama. DMS će biti centralna tačka za sve evidencije i softvere koje RUGIPP trenutno održava:

  • Informacioni sistem katastar nepokretnosti - sistem za vođenje svih katastarskih evidencija 
  • e-Pisarnica – sistem za vođenje protokola u sjedištu Uprave (sjedište RUGIPP) 
  • Adresni Registar (AR) – sistem za vođenje adresa i kućnih brojeva 
  • DA – Sistem za digitalni arhiv 
  • Knjiga uloženih ugovora – sistem za vođenje evidencije na stanovima i poslovnim prostorima 
  • eKatastar – Javni uvid u katastarske podatke 
  • eGruntovnica i eStanovi – Javni uvid za zekljišnu knjigu i evidnciju stanova/poslovnih prostora 
  • LARIS – sistem za vođenje zemljišne knjige (RUGIPP)

DMS će pohranjivati sljedeće klase dokumenata i podataka: austrijsku zemljišnu knjigu i katastar zemljišta, katastar zemljišta, popisni katastar, katastar nekretnina iz 1984, katastar nekretnina iz 2006. i 2012, topografske karte, projekt JICA-e – digitalne topografske karte 1:25000, geodetske tačke, ortofoto, vektorizovane geodetske karte, katastar infrastrukture, knjiga otkupljenih zgrada i knjiga prodanih poslovnih zgrada te ostalu dokumentaciju u posjedu RUGIPP-a.

eKatastarRS

U 2020. godini je započeo proces izrade softvera za objedinjenje svih katastarskih evidencija u jedinstvenu. RUGIPP je od Federalne geodetske uprave (FGU) dobila izvorni kod softverskog sistema za vođenje katastarskih evidencija u trajno vlasništvo. Obzirom da RUGIPP ima konstantne probleme u funkcionisanju softverskog sistema koji trenutno koristi, a usput rečeno, nije vlasnik izvornog koda, te svaka izmjena (pa i najmanja) zahtjeva intervenciju autora softvera, RUGIPP se opredjelio da ustupljeni softverski sistem prilagodi i doradi za svoje potrebe, što je daleko lakše i jeftinije od razvijanja potpuno novog softverskog sistema. RUGIPP je naravno, prije nego što je odlučila da dorađuje i prilagođava pomenuto softversko rješenje izvršila funkcionalno testiranje.

Cilj projekta jeste da se obezbjedi pouzdano softversko rješenje za vođenje svih katastarskih evidencija koje će odgovoriti potrebama RUGIPP-a i eksternih korisnika.

Svrha projekta jeste omogućiti alat, korisnicima sistema, za uspostavu i održavanje katastarskih evidencija (alfanumeričkih podataka i DKP-a), razmjenu podataka sa internim i eksternim sistemima, a u cilju pružanja adekvatne usluge za krajnje korisnike (građane, lokalnu i poslovnu zajednicu, druge institucije, banke, notare itd.). Odjeljenje je intenzivno uključeno u realizaciju i testiranje ovog softvera.

Redovne aktivnosti

Odjeljenje, djelimično ili u potpunosti, održava i vodi brigu o sljedećim poslovima:

  • virtuelnim serverima,  
  • svakodnevne aktivnosti odjeljenja su umrežavanje računara i štampača, te instalacija potrebnih softvera u Upravi i po područnim jedinicama/kancelarijama, kao i manje aktivnosti vezane za mrežu: kabliranje, aktiviranje utičnica, pravljenje mrežnih kablova, itd. Urađena je i rekonstrukcija nekoliko LAN mreža u PJ/PK gdje je ista bila neophodna (PJ Banja Luka, PJ Prijedor, PJ Bijeljina, PJ Prnjavor, PJ Bratunac, PJ Han Pijesak, PJ Šekovići, PJ Kozarska Dubica, PJ Derventa i PJ Trebinje). Pored obavljanja ovih poslova na u upravi i na lokacijama PJ/PK, podešavanje aplikcija i štampača se obavlja i udaljeno: Remote Desktop Connection (RDP), te aplikacijama TeamViewer i AnyDesk, 
  • raspodjela računarske opreme i obrada zahtjeva za računarsku opremu kao i njihovo rješavanje, trenutno RUGIPP posjeduje preko 5000 stavki računarske i mrežne opreme, 
  • konstantno se radi na zamjeni računarske opreme, oprema starija od pet godina se mijenja sa novijom i nastoji se održati takav trend zamjene opreme, 
  • održavanje veb sajta uprave kao i postavljanje oglasa za pojedinačno i masovno izlaganje, 
  • obrada zahtjeva za uključenje korisnika u VPN grupu mobilnih pretplatnika, kreiranje aplikacije za izradu izvještaja o mjesečnoj potrošnji, 
  • instalacija softvera po zahtjevu korisnika, pristupi udaljenim lokacijama radi rješavanja tehničkih problema, 
  • konstantna virtuelizacija sistema RUGIPP-a, 
  • administracija aktivnog direktorijuma, 
  • u okviru data centra instaliran je antivirusni server putem kojeg je moguće vršiti monitoring kompletne mreže, tj. svih endpoint korisnika, 
  • administracija mail sistema je takođe obaveza IKTKN odjeljenja.

Do kraja 2023. godine planirano je da se građanima Republike Srpske pruži mogućnost za online podnošenje zahtjeva i izdavanje dokumenata, te će održavanje i ovog sistema biti u obavezi IKTKN odjeljenja.